Κάρδαμο ή καρδάμωμο ή κακουλές: ένα πολύτιμο μπαχαρικό
Σε ένα προηγούμενο άρθρο ασχοληθήκαμε με τα μπαχαρικά και βότανα, αναφέροντας για τις πολύτιμες αναλγητικές και θεραπευτικές ικανότητες.
Ξεκινώντας από αυτό το άρθρο θα σας παρουσιάσω κάποια από τα πολύτιμα αυτά προϊόντα.
Κάρδαμο και αρχαιότητα
Το κάρδαμο ή καρδάμωμο ονομάζεται «βασίλισσα των μπαχαρικών» (τη θέση του βασιλιά καταλαμβάνει το πιπέρι). Μια πραγματική βασίλισσα, η Κλεοπάτρα της Αιγύπτου, ήταν τόσο γοητευμένη από το άρωμά του, ώστε λένε πως έκαιγε τους σπόρους του σε ολόκληρο το παλάτι περιμένοντας τον Μάρκο Αντώνιο!
Από τους αμνημόνευτους χρόνους ήταν γνωστές οι δυναμωτικές, θεραπευτικές, αλλά και αφροδισιακές ιδιότητές του. Τόσο, ώστε να «γεννήσει» μια πασίγνωστη έκφραση που περιγράφει όποιον ανακτά τις δυνάμεις του: «Καρδάμωσε»!
Οι ρίζες του… καρδάμωμο (του ξερού μπαχαρικού) βρίσκονται στην Ινδία. Στα σανσκριτικά ονομαζόταν: «Ε-li-che», στα κινέζικα «ts’ao-k’ou», στα αραβικά «habahan». Στην αραβική κουλτούρα, μάλιστα, ήταν σύμβολο φιλοξενίας και το σέρβιραν στους καλεσμένους.
Στα «πάτρια εδάφη» του, το καρδάμωμο φύτρωνε σε άγρια μορφή στα δάση του Γουέστερν Γκατς της νότιας Ινδίας. Η περιοχή αυτή, μάλιστα, είναι γνωστή ως «Οι λόφοι του Καρδάμωμου» και μέχρι πριν από 200 χρόνια προμήθευε το μπαχαρικό σε ολόκληρο τον κόσμο.
Διαφορά ανάμεσα σε Κάρδαμο και νεροκάρδαμο ή Ναστούριο στην Ελλάδα
Το κάρδαμο, ωστόσο, δεν ανήκει στην ελλαδική χλωρίδα. Το φρέσκο ντόπιο χόρτο, που βρίσκουμε ενίοτε σε κάποιους πάγκους των λαϊκών αγορών, ονομάζεται “κάρδαμο” αλλά δεν έχει σχέση με το ξερό μπαχαρικό της Ανατολής. Πρόκειται για το «νεροκάρδαμο», μια πρασινάδα που φυτρώνει, όπως δηλώνει το όνομά της, κοντά στο νερό, σε λίμνες, ποτάμια ή ρυάκια και ευδοκιμεί στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη.
Το φρέσκο ντόπιο κάρδαμο που εμείς το σπέρνουμε τον Οκτώβρη στο περιβόλι μας προσθέτει δροσερή σπιρτάδα σε σαλάτες κάθε είδους –μαρούλι, λάχανο, βραστές πατάτες, παντζάρια κλπ. Ακόμα νοστιμίζει την πηχτή με χοιρινό ή τις τερίνες ψαρικών και λαχανικών, αλλά και τα ψητά ή βραστά ψάρια και πουλερικά, τα οποία θα πασπαλίσετε με κάρδαμο προτού να τα σερβίρετε.
Το κάρδαμο στη κουζίνα διαφόρων λαών
Σίγουρα θα το βρείτε στα καταστήματα με βότανα ή στα βιολογικά καταστήματα.
Το κάρδαμο χρησιμοποιείται με διαφορετικούς τρόπους, Στο Μαρόκο όπως επίσης και στη βορειοανατολική Αφρική ηγεμονεύει σε ένα μείγμα μπαχαρικών που το λένε «ras el hanout» Το μείγμα μπορεί να αποτελείται από πάνω από μια δωδεκάδα μπαχαρικά. Συνήθως χρησιμοποιούνται : κάρδαμο , γαρίφαλο , κανέλα , έδαφος πιπεριές τσίλι , κόλιανδρο , κύμινο , μοσχοκάρυδο , πιπερόκοκκος , και κουρκούμη.
Στην Κίνα χρησιμοποιείται κυρίως στην κουζίνα της κεντροδυτικής επαρχίας Σετσουάν και νοστιμεύουν με αυτό τα κρέατα που σιγοψήνονται.
Στη Μέση Ανατολή, μέχρι το Ιράν, αρωματίζουν τον καφέ και το τσάι (χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μαύρο τσάι kakakule που σερβίρουν στην Τουρκία).
Στην Ευρώπη και ειδικά στις σκανδιναβικές χώρες το χρησιμοποιούν στις συνταγές της αρτοποιίας, στη Φιλανδία φτιάχνουν το Pulla (ένα ήπια γλυκό ψωμί- Κέικ, σε ρολό αρωματισμένο με τριμμένο κάρδαμο (σπόρους)και περιστασιακά σταφίδες ή τεμαχισμένα αμύγδαλα)