Στην καρδιά της Αθήνας, στο ιστορικό κέντρο της πόλης, κάτω από το βράχο της Ακρόπολης, ο επισκέπτης εντυπωσιάζεται από το μοναδικό κτήριο της προοθωνικής περιόδου, που για τους αρχιτέκτονες Σταμάτιο Κλεάνθη και Εδουάρδο Σάουμπερτ υπήρξε η κατοικία και η βάση τους για τα πρώτα πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά σχέδια της νεοσυσταθείσας πρωτεύουσας. Η ιστορία του κτηρίου χάνεται πολύ πριν από το 18ο αιώνα.
Στον ίδιο χώρο, από το 1837 και για τέσσερα χρόνια, λειτούργησε το πρώτο Πανεπιστήμιο του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, το πρώτο της Βαλκανικής Χερσονήσου και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.
Το κτήριο λειτούργησε ως κατοικία, χώρος εργασίας, γυμνάσιο, διδασκαλείο, στρατώνας πεζικού, ταβέρνα, κατοικία προσφύγων και μεταναστών και το 1987 επί πρυτανείας Μιχάλη Σταθόπουλου, στέγασε το Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΜΙΠΑ) .
Το ΜΙΠΑ αποτελεί ένα μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα μουσείο στο οποίο αποτυπώνονται οι απαρχές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα, κατά την περίοδο 1837 έως 1841.
Εδώ θα δείτε το λάβαρο, έργο των Ν. Γύζη και Γ. Ιακωβίδη που φιλοτεχνήθηκε κατόπιν παραγγελίας, με αφορμή τον εορτασμό των 50 χρόνων λειτουργίας του Πανεπιστημίου . Το λάβαρο φιλοτεχνήθηκε το 1887 από τον ήδη καταξιωμένο Νικόλαο Γύζη (1842-1901) σε συνεργασία με τον Γεώργιο Ιακωβίδη (1853-1932), την περίοδο που και οι δυο διέμεναν στο Μόναχο.
Αξίζει επίσης να δείτε μια πρωτότυπη κατηγορία της ιστορικής χαρτογραφίας, “τη σατιρική χαρτογραφία” από την περιοδική έκθεση “Σατιρικοί Χάρτες: χαρτογραφικές καταγραφές και διδάγματα ιστορίας”.
Η έκθεση παρουσίασε αυτήν την κατηγορία της ιστορικής χαρτογραφίας, η οποία αναπτύσσεται στην Ευρώπη κυρίως από τα μέσα του 19ου αιώνα έως και τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι σατιρικοί χαρτογράφοι άλλοτε δίνουν ανθρωπόμορφες ή ζωόμορφες φιγούρες στα κράτη της Ευρώπης κι άλλοτε αλληγορικές μορφές, για να σχολιάσουν τα πολιτικά δρώμενα της εποχής. Ανάμεσα στους χάρτες της έκθεσης, το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να δει τον διασημότερο ευρωπαϊκό σατιρικό χάρτη, όπου η πανίσχυρη Ρωσία ως γιγάντιο χταπόδι απλώνει τα πλοκάμια της σε ανατολή και δύση (έργο του Fred Rose – Ρωσοτουρκικός Πολέμος (1877 – 1878).
Στη μόνιμή του έκθεση περιλαμβάνονται σπάνια βιβλία, χειρόγραφα, επιστημονικά όργανα, προσωπογραφίες των καθηγητών του Πανεπιστημίου, φωτογραφίες, μετάλλια, σφραγίδες και άλλα ενθυμήματα και κειμήλια της ζωής του Πανεπιστημίου από την έναρξη της λειτουργίας του. Στην σημερινή εποχή το Μουσείο Ιστορίας καλείται να πρωταγωνιστήσει ξανά σε ένα σύγχρονο ρόλο, εναρμονίζοντας την λειτουργία του με νέες μουσειακές πρακτικές. Βασική επιδίωξη του ΜΙΠΑ είναι να ενταχθεί πληρέστερα σε ένα σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας, με εμφανή τα σημεία εξωστρέφειας προς το δυνάμει κοινό του.
Διεύθυνση: Θόλου 5, Πλάκα, 105 56 Αθήνα
Ωράριο λειτουργίας : Δευτέρα –Παρασκευή 09.30-15.00. Το Μουσείο είναι κλειστό Σάββατο, Κυριακή και τις επίσημες αργίες, εκτός από την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα, όπου είναι ανοικτό 11.00-16.00 και πραγματοποιείται δωρεάν ξενάγηση τις 13.00.
Τηλ.: 210 3689502-506
e-mail: museum@uoa.gr
Ιστοσελίδα: www.historymuseum.uoa.gr
Facebook: https://www.facebook.com/The-Athens-University-History-Museum-145859308784783/